Dziedzictwo Wiki
Advertisement

Smok − starożytna rasa uskrzydlonych gadów, zamieszkująca Alagaësię od zarania dziejów. Są, obok m.in. krasnoludów, rasą ojczystą dla tej krainy. Są też jednymi z nielicznych inteligentnych, niehumanoidalnych stworzeń, zdolnymi do komunikacji (za pośrednictwem myśli), a także władającymi magią (której jednak nie potrafią w pełni kontrolować).

Potężne smoki są związane magicznym paktem z czterema rasami: elfami, ludźmi, krasnoludami oraz urgalami. Pakt ten umożliwia przedstawicielowi jednej z tych ras na zostanie Smoczym Jeźdźcem, jeśli smok go wybierze.

Opis

Wygląd

Smoki są powszechnie uważane za najpiękniejsze stworzenia w całej Alagaësii.

Są to czworonożne gady wyposażone w parę skrzydeł, o długich szyjach i ogonach, ciałem pokrytym łuskami i uzbrojone w ostre zęby, szpony i szpikulce ciągnące się wzdłuż grzbietu. Osiągają różne rozmiary w zależności od wieku; pisklęta są wielkości psa lub kota, smoki w dojrzałym wieku dorównują wymiarami przeciętnemu domostwu, zaś największe (zazwyczaj najstarsze) osobniki przerastały rozmiarem niewielkie pagórki.

Długi ogon stanowi prawie połowę długości ciała. Dzięki temu smok może atakować, wymachując nim (także stojąc przodem do przeciwnika), wykonywać błyskawiczne zwroty w powietrzu i latać z doskonałą gracją i koordynacją.

Smocza skóra jest ciepła i gładka (w dotyku przypominające skórę cielęcia), chroniona przez porastające ją łuski najrozmaitszej barwy: od czerni, przez wszystkie barwy tęczy w różnych odmianach, po biel. Kolor łusek i oczu smoka jest warunkowany barwą skorupy jaja, zaś kolor szponów, barwą żyłek na jaju. Pojedynczy osobnik ma jednolite ubarwienie, choć w różnych częściach ciała przyjmuje ono różne odcienie. Najgrubsze i najtwardsze łuski są zarazem najciemniejsze i znajdują się w większości na całym ciele, zaś cieńsze, zapewniające najmniej ochrony, lecz umożliwiające swobodę ruchu, mają jaśniejszy odcień i umiejscowione są na brzuchu oraz w pachwinach łap. Łuski mają ostre krawędzie.

Skrzydła o kształcie przypominającym te u nietoperzy stanowią dość grube i sztywne błony rozciągnięte na długich kościanych paliczkach. Przeciętna rozpiętość skrzydeł smoka osiąga ok. 100 stóp. Błony skrzydeł nie są pokryte łuskami, co czyni je podatnymi na urazy.

Głowa jest stosunkowo mała. Według ilustracji smoków w książkach (głównie Johna Jude Palencara, wyrastają z niej czułki oraz, po bokach oraz na górze, kolce. Niewielkie, chronione kościstymi powiekami oczy zazwyczaj są tej samej barwy, co łuski, są jednak jaśniejsze i mają głęboki, czysty odcień (są jednak wyjątki, np. czarny smok Shruikan, którego oczy są błękitne). Wąska źrenica przypomina kocią.

Wzdłuż ciała, od początku szyi, przez grzbiet aż po koniec ogona, ciągnie się rząd ostrych i długich szpikulców. Zapewniają ochronę w razie powietrznego ataku innego latającego stworzenia.

Nogi są umięśnione i silne, wyposażone w dodatkowe kolce wyrastające z ich tylnej części. Łapy uzbrojone są w długie chwytne szpony.

Wizerunek smoka wykreowany przez film różni się nieco od tego książkowego. Pokrywające ciało łuski przylegają ściśle do ciała, prawdopodobnie nie stwarzając zagrożenia skaleczenia dosiadającego go na oklep Jeźdźca. Skrzydła smoka mają kształt zbliżony do ptasich, a całą ich powierzchnię porastają łuski (znacznie większe od tych prastających inne części ciała), z daleka przypominające pióra. Głowę wieńszą dwa rogi, zaś szpikulce grzbietowe znajdują się głównie na ogonie - te na tułowiu są o wiele krótsze i mniej ostre. Dodatkowo, ogon zakończony jest szerszą kępą łusek.

Serce serc

Dziedzictwo Osobny artykuł: Eldunarí
Bardzo ważną cechą anatomiczną smoków, niespotykaną u żadnej innej rasy ani gatunku zwierzęcia, jest organ zwany sercem serc, w pradawnej mowie Eldunarí. Jest to przypominający klejnot kamień o okrągłym kształcie, stworzony z tej samej materii, co okrywające ciało łuski, i rosnący wewnątrz smoczej piersi; jego wielkość uzależniona jest rozmiarami samego smoka.

Umysł smoka nie musi być ograniczony wyłącznie do jego czaszki - jeśli podejmie taką decyzję, może przelać swą świadomość w serce serc; wówczas ciało i umysł smoka stają się niezależne. Eldunarí przybiera tę samą barwę, co łuski smoka, do którego należy, a po śmierci zwierzęcia Eldunarí jako jedyne nie ulegnie rozkładowi, co pozwala istocie smoka przetrwać i żyć wiecznie nawet, jeśli ten umrze. Smok może również podjąć decyzję o przedwczesnym wydaleniu serca serc z ciała, jeszcze za życia; jednak raz wydalone, nie ma możliwości powrócić do ciała. Natomiast Eldunarí, w które nie została przelana świadomość smoka, pozostaje tylko biologicznym organem i po śmierci ciała ulega rozkładowi.

Jeśli Eldunarí z przelaną świadomością zostanie fizycznie zniszczone za życia smoka, wówczas umiera on śmiercią naturalną.

Smoki są świadome istnienia Eldunarí w swoich ciałach, jednak nie zawsze zdają sobie sprawy z jego znaczenia. Dziko żyjące smoki zostają uświadomione przez starszyznę dopiero, gdy staną się dość dojrzałe, by zrozumieć istotę serca serc i podjąć decyzję, czy zechcą je wykorzystać; ma to chronić smoki przed poważnymi konsekwencjami nieprzemyślanego korzystania z Eldunarí.

Serca serc odgrywają istotną rolę w relacji między smokami a Jeźdźcami. Ponieważ pozwalają niezależnie istnieć ciału i świadomości smoka, umożliwia to swobodną komunikację pomiędzy smokiem a osobą dzierżącą jego serce serc, niezależnie od dzielącej ich odległości oraz tego, czy ciało smoka wciąż żyje. Stwarza to jednak potencjalne niebezpieczeństwo dla samego smoka, stąd starszyzna zakonu czeka do odpowiedniego momentu, aż para smok-Jeździec staną się dość dojrzali, zanim powierzy się im tajemnicę Eldunarí - ma to zapobiec na przykład sytuacji, w której smok, chcąc ucieszyć Jeźdźca i udowodnić swoje zaufanie, pochopnie powierzy mu serce serc.

Po śmierci ciała smoka, świadomość zamknięta w Eldunarí trwa wiecznie. Ponieważ smok nie ma już możliwości pożywiania się, serce serc czerpie energię życiową z otoczenia. Zdarza się, że smok nie chce kontynuować takiej egzystencji - zazwyczaj nie ma możliwości zakończenia swojego życia, chyba że nakłoni kogoś, by zniszczył Eldunarí. W wyjątkowych sytuacjach zdarza się też, że zdesperowany smok jest w stanie zgromadzić dość energii i rozsadzić Eldunarí od wewnątrz, co także skutkuje odejściem w otchłań. Zazwyczaj jednak umysły smoków są całkowicie zdane na łaskę tych, którzy dzierżą ich serce serc, i nie mają możliwości ucieczki od niekiedy straszliwego losu. Setki Eldunarí zostały zmuszone do posłuszeństwa przez Galbatorixa, którzy wykorzystywał ich wiedzę oraz siły do walki z wrogami. Taka niewola doprowadziła wiele ze smoków do obłędu; niektóre nie chciały dalej żyć.[1]

Cykl życia

Egg

Smocze jajo

Młody smok wykluwa się z jaja, którego barwa jest identyczna, co barwa rozwijającego się w nim smoka. Dzikie smoczęta czekają z momentem wyklucia na korzystne okoliczności, m.in. brak zagrożenia ze strony drapieżników czy odpowiednie warunki klimatyczne; z kolei niewyklute pisklęta przeznaczone dla Jeźdźców zazwyczaj przebywają w skorupie znacznie dłużej, jako że czekają na pojawienie się w ich pobliżu odpowiedniej osoby, które same wybierają na swojego partnera. Ten okres oczekiwania może trwać dość krótko, a może sięgać kilkudziesięciu lat, prawdopodobnie więcej (jaja ukryte w Krypcie Dusz spędziły tam ponad sto lat, a minęło jeszcze więcej czasu, zanim znalazły one swoich Jeźdźców). Jak jednak stwierdził Umaroth, a później Eragon, przedłużający się okres zamknięcia w jaju szkodzi smokom, więc czas, jaki smok może spędzić w skorupie, choć bardzo długi, jest ograniczony.

Saphira piskle3

Pisklę smoka

Gdy smok opuści skorupę i zostanie dotknięty przez przyszłego Jeźdźca, wypala na jego dłoni gedwëy ignasię, magiczny symbol stworzonej między nimi więzi. Od tego momentu smok i Jeździec są w stanie porozumieć się ze sobą myślami.

W wieku około kilku dni lub tygodni, gdy tylko zaczyna rozumieć ideę posiadania imienia, smok sam wybiera sobie stosowne miano. Czasem odbywa się to pod wpływem sugestii lub propozycji (tak jak w przypadku Saphiry, której Eragon wymienił wiele różnych imion), jednak ostatecznie to smok podejmuje decyzję. Wyjątkiem był Shruikan, któremu imię nadał Galbatorix.

W wieku około sześciu miesięcy smok zyskuje możliwość ziania ogniem; od tego momentu może się również rozmnażać. Utrzymują te zdolności przez resztę życia.

Wzrost i rozwój smoka odbywa się w tempie naturalnym dla gadów. Nim smok dorówna wysokością Jeźdźcowi, mija kilka tygodni, a dopiero po kolejnych kilku miesiącach nadaje się do ujeżdżania. Smoki rosną przez całe swoje życie, a rozmiar, który osiągają, stanowi miarę ich wieku. Największy znany smok, Belgabad, liczył sobie ponad 8000 lat. Sama jego czaszka była dłuższa niż i wyższa niż tułów Saphiry, zaś Eragon oszacował wielkość jego żeber na 80 stóp długości i 15 grubości w najszerszym miejscu.[2]

Kiedy osobnik znajdzie swojego partnera, para może wydać potomstwo. Jaja dzikich smoków są pozostawione przez matkę jaja na pastwę losu, zaś te przeznaczone zakonowi trafiają pod opiekę Jeźdźców bądź specjalnie powołanych do tego zadania opiekunów, po czym są przedstawiane przedstawicielom ras objętych paktem, dopóki nie trafią na wybranego Jeźdźca.

Odżywianie

Saphira eats

Saphira jedząca upolowaną mysz

Smok jest stworzeniem mięsożernym, choć jego dieta nie ogranicza się wyłącznie do mięsa. Młode osobniki żywią się upolowanymi przez siebie gryzoniami i ptakami, dorosłe odpowiednio większymi zwierzętami, polują więc m.in. na owce, bydło, konie; generalnie jakiekolwiek zwierzęta, jakie są w stanie upolować. Dietę smoków uzupełniają rośliny, na przykład owoce ogniodrzewu, wspomagające trawienie gadów. Zdarza się, że smoki Jeźdźców, towarzysząc im podczas ceremonii, piją także napoje i trunki, na przykład miód.

Zachowanie

Nie wiadomo, czy dzikie smoki prowadzą samotniczy czy stadny tryb życia. Za czasów, gdy licznie zamieszkiwały kontynent, przelot dużej grupy smoków nazywany był grzmotem. Formacja taka słynęła z ogromnego wrażenia, które wywierała na obserwatorach; przypominała ruchomą tęczę, lśniącą i mieniącą się różnymi barwami, a do tego była bardzo głośny, skąd wzięło się określenie "grzmotu".

Smoki porozumiewają się między sobą zarówno mową ciała, jak i poprzez wymianę myśli. Kontakt telepatyczny pomiędzy smokami opiera się na wymianie obrazów i odczuć takich jak węch czy smak; jedynie z Jeźdźcami porozumiewają się językiem, który nie jest dla nich naturalny, i często tworzą własne określenia stanowiące ciąg skojarzeń (np. cuchnące-drewniane-skorupki-jajek-domy, towarzysz-umysłu-i-serca (Jeździec) czy czarna-jaskinia-dzierzbo-cierni (katedra w Dras-Leonie).[3]

Opis myśli Glaedra, który był zirytowany ograniczoną możliwością porozumienia się z Oromisem, wskazuje, że ważną część komunikacji stanowią ruchy ogonów.[4]

Moce

Saphira fire

Smok ziejący ogniem

Podstawową umiejętnością wyróżniającą smoki spośród innych stworzeń jest zdolność ziania ogniem. Zyskują ją w wieku kilku miesięcy i im są starsze, tym większa jest wstęga ognia i tym dłużej smok jest w stanie podtrzymać płomień (nawet kilka minut).

Ze względu na swoje rozmiary oraz uzbrojenie, smoki są potężnymi i bardzo niebezpiecznymi drapieżnikami. Dzięki temu zajmują szczyt łańcucha pokarmowego i w zasadzie nie maja naturalnych wrogów, chyba że są jeszcze młode, albo zostaną zaskoczone przez duże zwierzę (Saphira, dryfująca na powierzchni oceanu w drodze na Vroengard, niemal nie padła ofiarą skrywającego się w głębinach Nïdhwala i tylko szybka reakcja pozwoliła jej odpowiednio wcześnie uciec[5]).

Smoki były pierwszymi, i swego czasu jedynymi, stworzeniami w Alagaësii zdolnymi posługiwać się magią. To właśnie ona umożliwia im m.in. zionięcie ogniem, choć oprócz tego smoki mają bardzo ograniczone możliwości kontrolowania przepływu magii. O ile mag może wypowiedzieć zaklęcie i manipulować przepływem energii w ściśle przewidziany przez siebie sposób i w celu uzyskania określonego efektu, smoki potrafią rzucać konkretne i bardzo potężne zaklęcia, zwykle jest to jednak proces spontaniczny i nawet one nie potrafią wyjaśnić niektórych zjawisk, które mają miejsce za ich pośrednictwem. Do przykładów takich czarów dokonanych przez smoki należą:

Kiedy smoki sprzymierzyły się z elfami, przekazały im zdolność władania magią - wszystkim, nie tylko Jeźdźcom. Z kolei wśród ludzi, również objętych paktem, jedynie Smoczy Jeźdźcy władają magią, przekazaną za pośrednictwem gedwëy ignasia (obecnie ludzie, a także przzedstawiciele innych ras, niebędący Jeźdźcami, także mogą stać się magami po odpowiednim przeszkoleniu).

Historia

Du Fyrn Skulblaka

Arrow Osobny artykuł: Du Fyrn Skulblaka

Smoki zasiedlały Alagaësię od zarania dziejów. Przez wiele wieków koegzystowały one z krasnoludami. Między tymi dwiema rasami dochodziło co jakiś czas do konfliktów, lecz nie na dużą skalę, ponieważ smoki gniazdowały głównie w Du Fells Nangoroth, podczas gdy krasnoludy trzymały się Gór Beotskich.

Setki lat później, z krainy zwanej Alalëą do Alagaësii przybyły na srebrnych statkach elfy. Z początku stosunki między elfami a smokami były neutralne, jako że elfy nie uważały smoków za istoty inteligentne, lecz, jak się okazało, takie ich postrzeganie było potencjalnie niebezpieczne. Za panowania króla Ceranthora pewien młodzik postanowił zapolować na smoka (elfy wówczas jadały jeszcze mięso) i zabił go. Oburzone smoki zwarły szeregi i zaatakowały cały elfi naród. Przerażone nieporozumieniem elfy próbowały zakończyć walkę, lecz nie mogły porozumieć się ze smokami. Rozpoczęła się trwająca pięć lat krwawa i wyniszczająca wojna. Z początku elfy tylko się broniły, ale potem przeszły do kontrofensywy. Zniszczyły między innymi gniazda smoków na Skale Strzaskanych Jaj, smoki spaliły zaś miasto Ilirea.

Walki trwałyby o wiele dłużej, gdyby nie to, że elf imieniem Eragon odnalazł porzucone smocze jajo i postanowił wychować wyklutego z niego smoka. Eragon nazwał go Bid'Daum i obaj zachęcili rasy do ugody, udowadniając, że przyjaźń między ich rasami jest możliwa. Dzięki temu wojna dobiegła końca.

Czasy Jeźdźców

Po zakończeniu konfliktu królowa elfów Tarmunora i wybrany przez smoki przedstawiciel postanowili zawrzeć traktat. Zwykłe zobowiązanie na piśmie nie wystarczyłoby, toteż postanowiono złączyć obie potężne rasy magią. Elficcy magowie przez dziewięć lat pracowali nad właściwym zaklęciem, i gdy było już gotowe, elfy i smoki przybyły do Ilirei. Elfy nadały czarowi strukturę, smoki zaś moc, i w ten sposób obie rasy zostały złączone unią, tworząc zakon Smoczych Jeźdźców. Dodatkowo zaklęcie sprawiło, iż smoki zyskały władzę nad językiem i ogładę, elfy zaś długowieczność, zdolność władania magią i urodę.

Jeźdźcy mieli stanowić strażników paktu i łączników pomiędzy obiema rasami. Czar rzucony przez Tarmunorę krył mechanizm pozwalający pisklęciu złączyć się z Jeźdźcem. Odtąd, gdy smok decyduje się oddać jajo Jeźdźcom, wypowiada się nad nim pewne słowa sprawiające, że pisklę nie wykluwa się przedwcześnie.

Upadek

Dziedzictwo Osobny artykuł: Upadek

Upadek

Upadek

Młody Jeździec o imieniu Galbatorix stracił swojego pierwszego smoka, co doprowadziło go do rozpaczy. Zażądał od starszyzny zakonu nowego smoka, a gdy ci odmówili, Jeździec postanowił wykraść smocze pisklę i zemścić się na zakonie. W tej sposób wybuchła rebelia, podczas której Galbatorix i jego zwolennicy zabili prawie wszystkie smoki; wydawało się, że w wyniku wojny stanęły na skraju wyginięcia. Jedynymi, które przeżyły, były: nowy smok króla, Shruikan, na wpół szalone smoki Zaprzysiężonych, które zostały przez współbraci pozbawione imion (Du Namar Aurboda), a także Glaedr ze swym Jeźdźcem Oromisem, którzy ukryli się w Du Weldenvarden. Z Upadku uchowały się także trzy jaja, które Galbatorix ukrył w swoim skarbcu (ponad sto lat później wykluli się z nich Saphira, Cierń i Fírnen).

Wielką wojnę Jeźdźców przetrwały setki Eldunarí, z których większość trafiła w ręce Galbatorixa - ten wykorzystał je jako źródło wiedzy, magii i energii. Pozostałych ponad sto Eldunarí zostało ukrytych w Krypcie Dusz wraz z ponad dwusetką smoczych jaj, jednak wiedza o istnieniu i położeniu Krypty została wymazana z umysłów wszystkich Jeźdźców, którzy przyczynili się do jej powstania, przez co przez sto lat po Upadku zakon Jeźdźców żył w przekonaniu, że oni, a przede wszystkim rasa smoków, jest skazana na wymarcie.[10]

Druga wojna Jeźdźców i odrodzenie smoczej rasy

Po wykluciu się dla Eragona, Saphira stała się zarazem jedyną żyjącą smoczycą. Zdawała sobie z tego sprawę i fakt ten napełniał ją ogromnym smutkiem; jednocześnie czuła się odpowiedzialna za odbudowanie rasy smoków. Określenie ostatniej przedstawicielki swojego gatunku stanowiło nawet część prawdziwego imienia smoczycy. Oprócz niej w Alagaësii z żyjących smoków pozostał tylko Glaedr, którego poznała w wieku kilku miesięcy, oraz wykluci nieco później Cierń i Fírnen; z tym ostatnim związała się na krótko.

Po odkryciu dwustu czterdziestu trzech smoczych jaj w Krypcie Dusz (z których dwadzieścia sześć z tych jaj miało zostać przeznaczonych Jeźdźcom) okazało się, że rasa smoków ma jeszcze szansę odrodzić się. Po zakończonej wojnie z Galbatorixem jaja trafiły pod opiekę elfów oraz Eragona, który miał znaleźć miejsce na nowe siedlisko dla smoków na wschód od Alagaësii; tam też rozpoczął odbudowę zakonu.[11][12]

Po śmierci Galbatorixa, elfy zajęły się również uzdrawianiem Eldunarí, które znajdowały się pod kontrolą króla. Okazało się bowiem, że wiele z nich popadło w obłęd.

Lista znanych z imienia smoków

Arrow Osobny artykuł: Smoki

Żyjące:

Smoki z dawnych czasów:

Galeria

Z książek

Z filmu

Przypisy

  1. Brisingr, rozdział Dusze w kamieniu
  2. Dziedzictwo, rozdział Pośród ruin
  3. Dziedzictwo, rozdział Czarna-jaskinia-dzierzbo-cierni
  4. Brisingr
  5. Dziedzictwo, rozdział Korona z lodu i śniegu
  6. Eragon, rozdział Diamentowy grobowiec
  7. Najstarszy, rozdział Dar smoków
  8. Brisingr, rozdział Intronizacja
  9. Brisingr, rozdział Cień zguby
  10. Dziedzictwo, rozdziały Lacuna, część pierwsza i Lacuna, część druga
  11. Dziedzictwo
  12. Widelec, Wiedźma i Smok
Advertisement